Verslag
Flight Simulator weekend in de Aviodome
op 5/6 oktober 2002
door
Jos Grupping
Foto’s en
illustraties: dank aan AVSIM, NL2000, FSGG, FSM, FCN,
William Goes, Jos Grupping.
Het einde van een
traditie
Op
5 en 6 oktober j.l. kwam een einde aan een traditie van
ruim 10 jaar. Voor de laatste keer werd een Flight
Simulator weekend georganiseerd in de Aviodome op
Schiphol. Eind 2002 sluit het Nationaal Luchtvaart
Museum Aviodome definitief haar deuren. Maar niet
getreurd, de goedbezochte Flight Simulator bijeenkomsten
gaan gewoon door in het nieuwe Nationale
Luchtvaart Themapark Aviodrome
in Lelystad, waarvan de bouw inmiddels is gestart en
waarvan de opening is gepland op 1 juli 2003. De
collectie van de Aviodome zal in zijn geheel naar
Lelystad mee verhuizen. Zie ook verderop. Hieronder nog
éénmaal een blik op de Aviodome.
Het
weer buiten was bar slecht, maar binnen was het warm en
gezellig en gonsde het van de activiteiten. Misschien
mede door dat slechte weer een wat mindere opkomst, maar
toch waren er nog ongeveer 1700 betalende bezoekers, die
door de 120 deelnemers vakkundig werden beziggehouden.
Daarentegen leek het publiek gemiddeld wel wat
deskundiger dan andere keren.
Het
publiek leek ook zeer content met het geshowde, met name
met de goede demonstraties en de grotere graad van
interactie dan voorheen wel eens het geval was. De
relatieve rust en ruimte werkten daarbij zeker in het
voordeel. Net als de vorige bijeenkomst in april was ook
dit evenement weer vakkundig georganiseerd door Ron Norp,
in samenwerking met de staf van de Aviodome en de
Vriendenkring.
Falcon 4 bij Campground
VFS
Opvallend afwezig was de DFSO
(Dutch Flight Simulator Organisation), die in de
voorjaarsbijeenkomsten altijd zo’n flitsende show
verzorgen, met Bob Iken als speaker. Maar het bloed
kruipt waar het niet gaan kan, dus was Bob ook nu
aanwezig. Hij heeft echter de virtuele civiele
luchtvaart verlaten en zich met al zijn ongebreidelde
energie geworpen op het vliegen met Falcon 4, de meest
bekende militaire flightsim bij de Campground
VFS (Virtual Flying Squadron). Die al langer
bestaande organisatie (10 personen), verzorgde nu in het
centrale “theater” een even flitsende virtuele
militaire vliegshow. Met als speaker uiteraard Bob “Borock”
Iken met zijn als altijd enthousiaste en deskundige
commentaar.
De
presentatie, waarvan de regie in handen was van
squadronleider Jan “Ice” Hilt, vond plaats op twee
grote videoschermen, met een professionele introductie
d.m.v. een PowerPoint presentatie. In de verder met
fraaie posters aangeklede stand werd een interessante
demonstratie van ongeveer een uur gegeven van Falcon 4
en de vliegkunst van de leden van de Campground VFS.
Daarbij werd gebruik gemaakt van gesimuleerde
oorlogssituaties. Als iets duidelijk werd, dan was het
wel dat vliegen met een F16, MIG 29, F4 Phantom of Raven
met hoge snelheid op minder dan 500 voet boven de grond
inderdaad hoge eisen stelt aan zowel het materiaal als
de vaardigheid van de virtuele piloot.
Verschillende
piloten hadden zelfs de moeite genomen om hun fraaie
zelfgebouwde cockpits mee te sjouwen naar de Aviodome.
Daarmee wordt het gevoel van echt vliegen in zo’n
moderne straaljager inderdaad nog veel sterker. Dat het
vliegen met Falcon 4, met zijn vele nieuwe toevoegingen,
in Nederland op een behoorlijke schaal wordt beoefend,
werd ook duidelijk door de andere aanwezige groepen,
zoals de Lowland
Display Tigers en de Falcon 4 groep van de FSGG.
Daarnaast mag ook CFS (Combat Flight Simulator) van
Microsoft zich in een stijgende belangstelling
verheugen.
Centraal thema:
oude vliegtuigen
Het andere centrale thema was: oude vliegtuigen. Op vele
plaatsen kon men dan ook oude vliegtuig modellen zei,
waarmee door de verschillende groepen en individuele
vliegers werd gevlogen, vrijwel overal met gebruik van
Flight Simulator 2002. Zoals bij de als altijd aanwezige
Tradewind
Caribbean Airlines (TCA), waar uiteraard de
fraaie Jan Visser DC 3 werd geshowd in TCA-kleuren,
vliegend boven de schitterende nieuwe IWI (Islands of
the West Indies) scenery van Chris Wilkes. Het eerste
deel daarvan is inmiddels bij Flight
One Software verkrijgbaar. Helaas geen plaatje van
de DC-3, maar wel van de scenery.
Maar
ook Rob Cappers was aanwezig met zijn fraaie (freeware) model
van de fameuze DC2 “Uiver”, bekend van de
London-Melbourne race van 1934.De enige nog
luchtwaardige DC2, ook herdoopt tot “Uiver”, staat
op vliegveld Lelystad en zal ook deel gaan uitmaken van
het nieuwe Luchtvaart Thema Park aldaar. Op zijn DC-2
homepage vindt u ook andere interessante informatie,
zoals de geschiedenis, o.a. van de Amsterdam-Batavia
lijn, handleidingen, vluchtplannen en repaints.
Een
ander actueel oud model was te vinden bij Fly United!, een
relatief jonge Flight Simulator club uit Noord Brabant o.l.v. Henk
Hagreis, die normaal bijeenkomt in het Novotel in Eindhoven en ditmaal
met een grote vertegenwoordiging nar de Aviodome was gekomen. Zij
vlogen in hun eigen netwerk onder ATC o.a. met een model van de
(Super)Constellation. Een zeer actueel model, omdat juist een week
tevoren na lang wachten de “nieuwe” oude Constellation van de Aviodome
op Lelystad was geland, na een overtocht van een week vanuit de
woestijn in Arizona via Groenland, IJsland en Engeland.
Dit
prachtige toestel, waarvan de KLM destijds een vijftigtal exemplaren
heeft gehad, is door vrijwilligers van de Aviodome in ruim een jaar
weer geheel luchtwaardig gemakt en dus op eigen vleugels naar Nederland
gevlogen, waar het ook deel zal gaan uitmaken van de permanente
vloot van het nieuwe Luchtvaart Thema Park. Door de KLM zal Connie
weer geheel in de oude KLM-kleuren worden gespoten.
Fraaie opstellingen en nieuwe hardware
Ook
kon men hier en daar de DC4 en DC5 en andere oude
vliegtuigmodellen bewonderen, maar verder werd er toch
vooral met modernere typen gevlogen: Fokker, Airbus of
Boeing. En om daarmee onder FS2002 te vliegen deinst men
nergens meer voor terug. Grote opstellingen met 3-7
monitoren (en even zovele PC’s), complete commerciële
of zelfgebouwde panels, MCP’s e.d. Hieronder een
aantal voorbeelden van opstellingen, die helemaal naar
de Aviodome waren meegesjouwd.
Maar
ook organisator Ron Norp showde er zijn bekende
zelfgebouwde panel, gebaseerd op een toetsenbord
emulatie. In eerste instantie had hij dit gebouwd met de
bedoeling om thuis te kunnen oefenen met FS voor zijn
vliegbrevet in een zo natuurgetrouw mogelijk nagebootste
cockpit.
Een
professionele uitvoering van ongeveer hetzelfde idee
werd geshowd door de firma The
Real Cockpit uit Rotterdam, die ook aanwezig
waren op eerdere FS bijeenkomsten. Hun eerste product is
nu te bestellen: de ATD (Aircraft Training Device)
TRC372.
Dit is een realistische kopie van het linkerdeel
van een echt Cessna 172 Skymaster panel, met (als) echt
werkende instrumenten en knoppen, nagebouwd m.b.v.
elektronica en servomotoren. Door middel van een USB
kabel wordt dit panel gekoppeld met een PC met FS2002.
Alle instrumenten op het panel reageren dan synchroon
met de door FS2002 getoonde instrumenten. Dito met de
knoppen. Het geheel is vooral bedoeld voor VFR/IFR
training op vliegscholen of voor piloten die thuis hun
vaardigheid op peil willen houden. Prijzen beginnen bij
€ 5.000 (excl. BTW, PC en FS2002)!
Inmiddels
is ook een model van een complete cockpit aangekondigd,
inclusief nagebootste King radiostack,
besturingsorganen, pedalen, eventueel (later) gemonteerd
op een full motion platform. Maar dan zult u wel eerst
uw eigen auto én die van uw echtgenote moeten
desinvesteren! Prijzen vanaf € 35.000 ((excl.). Met
een of meer beamers voor de scenery en nog wat PC’s
voor additionele zaken wel een mooie opstelling.
In
zijn algemeenheid is trouwens de grote toename van het
aantal commerciële producten opvallend. En dan bedoel
ik nog niet eens de al langer bestaande vloed van
sceneries en vliegtuigmodellen, maar vooral de speciale
hardware. Naast de min of meer traditionele joysticks,
throttles, flightyokes en pedalen komen er
ook steeds meer nagebouwde radiostacks en
panelonderdelen (zoals die van Goflight),
MCP’s (Mode Control Panel), zoals de B747
MCP van het Australische Aerosoft e.d. op de
markt.
Aanbieders
in Nederland o.a. de bekende LHS
(Luchtvaart Hobby Shop) uit Aalsmeerderbrug en de nieuwe
FCN (Flight Computers Nederland) uit Amersfoort. beide aanwezig
op het FS weekend. Beide leveren ook speciale complete flight simulator
computersystemen, inclusief de genoemde extra FS hardware, yokes,
pedalen etc. Zie de voorbeelden van de getoonde opstellingen.
Flight Simulator Magazine
Gecombineerd
met de FCN stand was er de stand van FSM (Flight
Simulator Magazine), een nieuw, geheel
Nederlandstalig blad voor de flightsim fan, opgericht en
gerund door Matthew Niederberger. Matthew heeft een team
van bekende en enthousiaste Nederlandse en Belgische
flightsimmers om zich heen verzameld en is vastbesloten
hiervan een succes te maken. Het eerste nummer van FSM
is gepland om te verschijnen in februari 2003. Inmiddels
is bekend geworden dan FSM is samengegaan met
Flight!Zone en in HCC-verband zal worden uitgegeven.
Kijk op de website
van FSM.
Virtual
Flight School
Op
het gebied van hardware was er tenslotte nog de Belgische VFS
(Virtual Flight School) van Thomas Kerckhove en Roel van den
Broek. Deze bieden in Sint Andries (Brugge) vlieglessen aan m.b.v.
fS2002 in een zelfgebouwde B737 cockpit op een bewegend platform.
Met 6 computers en 7 beeldschermen en gebaseerd op het Magenta
concept van Enrico Schiratti. Een les kost ongeveer € 7.50,
inclusief instructeur.
Op
het FS weekend showde de VFS ook hun prachtige
zelfgebouwde stuurkolom en throttle eenheid. Het B 737
throttle quadrant van VFS is inmiddels al leverbaar door
SimWare in België voor rond de € 2400, zie www.simw.com.
Andere FS groepen
Het
kleinere aantal deelnemers was vooral te wijten aan het feit dat
een aantal van de traditionele vliegclubs niet aanwezig was. Dat
schiep overigens wel ruimte en degenen die wel aanwezig waren, hadden
goed uitgepakt. Zoals vermeld waren de TCA en Fly United! aanwezig
en ook was er weer FSC Midden Nederland, ook dus voor de
laatste keer op hun vaste plek onder de F7, wegens restauratie tijdelijk
vervangen door de nog oudere F2.
Met
een bijzonder goed gepresenteerde show, die de bezoekers
een goed inzicht gaf in hoe professioneel je met FS2002
kunt vliegen. Met goede beeldpresentatie, goede uitleg,
hoorbare ATC en mogelijkheden voor interactie met de
piloten De vaste ATC (Kees Poppes) werd echter node
gemist. Ook hier steeds uitgebreidere cockpits, waarbij
3 leden gebruik maakten van een gloednieuw Aerosoft B747
MCP.
Verder
was het absoluut onmogelijk de HCC-FSGG
over het hoofd te zien. Deze namen een groot deel van de Cockpit
Lounge in beslag met demonstraties van verschillende vliegsimulatie
programma’s, waaronder FS, CFS, heli simulatie en Falcon 4. Met
de bekende speciale aandacht voor de nieuwe en oningewijde gebruiker.
Begeleid d.m.v. fraaie PowerPoint presentaties en vele beamer shots
presenteerde voorzitter Danny Sombeek de show, evenals de rest van
de FSGG crew getooid in een professionele outfit met rode truien.
Live
ATC werd verzorgd door de controllers van het Dutch
Flight Network (DFN), die daarbij gebruik
maakten van het t.b.v. het vorige FS-weekend “gerestaureerde”
oude SARP console. Dit radarstation was enige jaren
geleden nog operationeel bij Schiphol Radar en is na het
buiten dienst stellen aan Aviodome geschonken. Het is
inmiddels uitgerust met nieuwe beeldschermen en
computers met het programma Radar Controller en was
verbonden met het FSGG netwerk. Spraakcommunicatie d.m.v.
gemodificeerde 27Mc “bakkies”. De leden van de DFN,
die elk weekend live vluchtbegeleiding aanbieden via het
Internet, kregen ook aandacht van de bezoekers.
Een
ander highlight was de presentatie bij de FSGG door Ton
v.d. Laar (ook AVSIM partner) van zijn nieuwe Fokker
70/100 modellen voor FS2002. Met behulp van GMax
nauwkeurig nagebootst tot in de kleinste details (zoals
de binnenkanten van de onderstelkasten), met een
prachtig panel en zeer goede vliegkarakteristieken. Zie
verder de Fokker
F70/100 website.
NL-2000
Als
altijd trouw aanwezig was het NL-2000
team, de bouwers van de prachtige scenery van
Nederland. De vorige keer werden ook nieuwe, meer
Hollandse, textures van land, dorpen en steden getoond,
maar de invoering daarvan in naar achteren verschoven.
Momenteel wordt hard gewerkt aan een geheel nieuwe, op
GMax en mesh ondergrond gebaseerde versie 3 voor FS2002.
Daarin zullen ook de nieuwe textures worden
opgenomen.Inmiddels zijn ook vrijwel alle bruggen en
andere landmarks, zoals kenmerkende torens e.d.
opgenomen. Nog even en KLM Aerocarto is niet meer nodig
voor luchtfoto’s van Nederland, maar doen we dat zelf
vanuit onze leunstoel achter (vóór) onze PC met FS2002
en NL2003.
Een
gezellige sociale hoek was ingericht door IVAO-NL,
de Nederlandse tak van IVAO, een van de twee
rivaliserende wereldwijde ATC-groepen. Hier geen
opstelling met computers, maar een koffiecorner, waar de
in Nederland inmiddels al ruim 300 leden-piloten elkaar
en de controllers eens in levende lijve konden ontmoeten
en ervaringen uitwisselen en vragen en wensen droppen.
Afscheid
Een
weemoedig aspect is dat dit, na ca 10 jaar, het laatste
FS evenement was dat in de Aviodome zou worden gehouden.
Het Nationaal Luchtvaart Museum Aviodome sluit eind 2002
definitief haar poorten op Schiphol. Wat met de
karakteristieke koepel zal gebeuren is nog niet
duidelijk. Maar niet getreurd, want in Lelystad wordt
momenteel al gebouwd aan een fantastische opvolger: het
Nationaal Luchtvaart Thema Park AvioDrome, gelegen naast
het al aanwezige vliegveld. Voor een idee van hoe het
wordt zie onderstaande artists-impression.
Ook
andere historische luchtvaart organisaties zullen daar
hun onderdak krijgen, waaronder het ZepAllon, de DC2
Uiver, de DDA, Fokker Four en niet te vergeten de nieuwe
oude “Connie”. Wilt u meer weten? Kijk op de website
van de Aviodome of abonneer u op het blad :”Verenigde
Vleugels”, waarin u het nieuws vindt van de
Aviodome en van al die andere luchtvaart historische
organisaties. Een laatste blik op de collectie van de
Aviodome:
Inmiddels
is een groepje doorgewinterde Flightsim enthousiasten,
die ook in het verleden veel aan de organisatie van
FS-evenementen in Nederland hebben bijgedragen, onder
leiding van Bob Iken bezig een groots FS-evenement te
organiseren in september in het nieuwe NLTP Aviodrome.
Voor
meer informatie zie de Nieuwsbrief.
Jos Grupping
Flight Simulator Geschiedenis