Verslag Flight Simulator weekend in de Aviodome
13/14 oktober 2001
door
Jos Grupping
Met
dank aan AVSIM, DFSO, FSFAN, FSCB, NL2000, TCA, VFS,
LLDT,
FSCMN, Aeyes, Jerry Bielsma en Jos Grupping voor foto’s
en illustraties.
Een tweede Flight Simulator weekend in 2001, zou daar wel
voldoende animo voor zijn? Wel, het antwoord is ja.
Ondanks het prachtige weer buiten en dus de benauwdheid
binnen kwamen er meer dan 2000 bezoekers af op wat de 120
leden van flightsim organisaties uit Nederland en België
te bieden hadden. De organisatie was weer (voor de laatste
keer?) in de bekwame handen van Bob Iken en Ton André,
samen met Yvonne Russ en Raymond Oostergo van de staf van
het Nationaal
Luchtvaart Museum Aviodome op Schiphol.
Met name op
zondag waren er veel bezoekers, waarschijnlijk mede door
de grote aandacht van de media, die zaterdag in groten
getale waren komen opdagen. Waarom, dat valt makkelijk te
raden: de verschrikkelijke gebeurtenissen in de VS en
Afghanistan. Het NOS Journaal, het Jeugdjournaal, TV Noord
Holland en AT5 besteedden aandacht aan het gebeuren,
terwijl ook het AD, Parool, Spits, Metro en
Piloot&Vliegtuig verslaggevers hadden afgevaardigd.
Complimenten aan de deelnemers, die zich niet hebben laten
verleiden tot negatieve demo’s of uitlatingen. Voor
zover ik heb gehoord zijn mede daardoor het FS Weekend, de
Aviodome en vliegsimulatie in het algemeen heel positief
overgekomen.
Er waren dus ongeveer evenveel
bezoekers als in april, die dit keer wel meer ruimte hadden, omdat
de centrale hal nu niet was ingenomen door het uitgebreide netwerk
van de DFSO en de rijen stoelen
voor het publiek. Maar dus ook geen demonstraties door die DFSO van
strak geplande vluchten onder ATC begeleiding. En ook niet het sonore
geluid van Bob Iken als speaker. Bob was er wel, maar min of meer
anoniem als beginnend Falcon vlieger (zijn nieuwe hobby) ergens in
een afgelegen hoekje van de Aviodome. De centrale rol van de DFSO
was deels al overgenomen door de FSGG
o.l.v. Jan Willem Knoppers. Die zullen samen met de Aviodome staf
ook verantwoordelijk zijn voor volgende FS bijeenkomsten, waarvan
de eerste is gepland in april 2002.
Bij de
ingang naar de grote zaal stond de Aviodome zelf met een
grote stand om het lidmaatschap van de "Vriendenkring
van de Aviodome" aan te prijzen maar ook met het
grote project "Connie", om een vliegende
Constellation naar Nederland te brengen. Zie hiervoor de
informatie op de Aviodome
website. Ook stond daar de
werkgroep Flight Simulator met het nieuwe DC2-model
inclusief een schitterend nieuw panel van Rob Cappers en
Jan Visser.
Inhoud
Inleiding
Geen
centrale demo’s dus, maar gekozen was voor een centraal
thema: cockpitbouw.
Daarvan waren er dan ook vele en zeer uiteenlopende
voorbeelden, uit Nederland maar ook uit België. Daarnaast
waren er nog een aantal andere highlights, zoals de
officiële presentatie van versie 2 van de NL2000
scenery of de demo van de nieuwe Caribische
scenery van Chris Wilkes (nog in beta-versie) door de TCA.
En ook aandacht voor andere vliegsimulatie programma’s
dan Microsoft Flight Simulator, zoals b.v. Fly! en X-Plane
en met name de F16 simulatie Falcon4. In een aantal
gevallen weer gecombineerd met het thema
"cockpitbouw". Ook mijn verslag zal daarom
voornamelijk gefocust zijn op dat thema.
Helaas geen
presentatie van de nieuwe versie FS 2002. Weliswaar was de
introductie als reactie op de verschrikkelijke
gebeurtenissen in de VS uitgesteld, maar inmiddels was ook
al bekend dat de officiële uitlevering in de VS toch al
binnen een week zou starten. Een opgelegde kans voor
Microsoft zou je zeggen. Onbegrijpelijk maar ja, we weten
eigenlijk niet beter.
Falcon
4
Opvallend
was het grote aantal Falcon4 piloten. Behalve de Falcon
groep van de FSGG waren er de LowLand
Display Tigers en het CampGround
Falcon Team, die allebei speciale missies volgen,
zoals ze ook op de speciale Falcon Meetings doen. Mede in
verband met de genoemde gebeurtenissen was voor typische
vredesmissies gekozen, b.v. onder de naam "Feed the
Civils", met 2 vliegers en een AWACS station. Wel
duidelijk is dat voor het vliegen met Falcon4 weer andere
vaardigheden nodig zijn dan voor een standaard
vliegsimulator zoals FS of Fly!.
Voorbeeld
daarvan was, jawel, Bob Iken, die als doorgewinterde FS
piloot het stuurwiel heeft verruild voor de flightstick.
Als Falcon rookie mocht hij op de achterste rij
plaatsnemen bij het Campground Falcon Team en proberen
zijn F16 niet te laten crashen. Van zijn ervaringen houdt
hij overigens een zeer onderhoudend en vermakelijk dagboek
bij op de website van
het CampGround Team.
Voordat ik
verder ga met dit verslag, moeten me even een paar dingen
van het hart. Ik neem aan dat alle deelnemers komen met de
bedoeling om anderen kennis te laten maken met deze hobby.
Om te laten zijn hoe leuk, spannend, onderhoudend,
serieus, …... vliegen met een vliegsimulator is. Hoe
mooi de scenery of de vliegtuigen. Hoe interessant het is
om samen met anderen in een netwerk te vliegen of in het
verband van een "virtual airline". Het zou dan
zinvol zijn om de omgeving ook op maximale interactie in
te richten en daar kan nog best wat aan worden verbeterd.
Zo zouden de
organisatie en de groepen zelf wat beter kunnen nadenken
over hun eigen opstellingen. Vak zitten de groepsleden in
een gesloten rij met de ruggen naar het publiek. Uiteraard
moet de monitor naar het publiek gericht zijn. Per slot
van rekening: daar "gebeurt het". De
consequentie is dat de demonstrateur met zijn rug naar het
publiek zit. Bovendien is hij vaak nog ingespannen bezig
naar de ATC te luisteren of een moeilijke nadering uit te
voeren. De toeschouwers druipen dan vanzelf weer af. Zo
vond ik de stands van FSFAN en AiRKZ minder toegankelijk,
maar die van FSC Midden Nederland en het NL2000 team een
voorbeeld van hoe het wel moet. Met name Ad Ording, die
bij de FSC MN vooraan zat, kan daar over meepraten. Hij
werd continu aangesproken.
Verder denk
ik aan posterborden met leuke kleurenposters, die een
introductie geven in wat daar geshowd wordt. Zoals TCA dit
jaar met zijn "totempalen" met screenshots van
de Caribische scenery die ze presenteerden. Of zoals bij
NL2000 vorig jaar bij de presentatie van versie 1. In mijn
ogen zou iedere club verplicht een paar posterborden
moeten vullen. Een A3 kleuren kopie kost nog ongeveer 1
€ en die posters komen ook op andere gelegenheden zeker
goed van pas!
En tenslotte
is een beamer inmiddels bijna onmisbaar om bewegende
beelden op groter formaat weer te geven, die publiek
aantrekken. Maar denk dan wel goed na over wat je daar
presenteert. Dus zorg voor enige uitleg daarbij. Zodat het
ook inderdaad iets toevoegt. En als je ATC gebruikt, laat
de toeschouwers daar ook (af en toe) wat van horen. Anders
werken al die koptelefoons alleen maar als extra barrière
tussen de piloten en de toeschouwers.
Al deze
kritische kanttekeningen nemen overigens niet mijn grote
waardering weg voor de inzet en vakmanschap waarmee al die
mensen dagen voorbereiden, sjouwen, opbouwen en afbreken
en ook nog uren in een benauwde zaal vriendelijk vragen
beantwoorden waarop ze soms het antwoord al lang weer
vergeten zijn. En voor zover ik kon peilen, wordt die
waardering gedeeld door vele van de bezoekers. En
bovendien is het best leuk om elkaar weer eens te zien en
spreken, nietwaar?
Het thema cockpitbouw
Terug naar
de kern van de zaak. We zijn natuurlijk allemaal een
beetje gek met onze vliegsimulatoren en het geld dat we
uitgeven aan weer een nieuwe PC voor weer een nieuwe meer
eisende versie van FS, Fly!, Falcon of wat dan ook.
Sommige zijn een beetje gekker, want die hebben aan één
PC en beeldscherm niet genoeg, maar moeten er 2, 3, 4 of
meer hebben met ieder hun eigen beeldscherm voor voor- en
zij-uitzichten, delen van panelen, een FMC of radar map.
Of anders toch tenminste een paar extra grafische kaarten
en monitoren en b.v. Wideview om dat alles aan te sturen?
Met de nieuwste Boeiing en Airbus panelen kun je voorlopig
nog een stukje vooruit!
En uiteraard
doe je zonder joystick of stuurwiel en pedalen al helemaal
niets. En een schakelpaneeltje van de Luchtvaart Hobby
Shop? Zo ben je dan stiekem een soort cockpit aan het
bouwen. Maar er zijn natuurlijk liefhebbers, die nog weer
een stapje verder gaan. Die een zo echt mogelijk panel
voor hun neus willen zien met correcte en werkende knoppen
of weer een stapje verder: met een middenconsole met
werkende throttle, flaps, speedbrake, die ook weer zelf
meedraaien onder controle van de autopilot! Of je kunt
natuurlijk zoals de LHS een min-of-meer complete
DC3-cockpit van de sloop redden en in je winkel zetten. Ik
heb gehoord dat daar binnenkort een Cessna-cockpit
bijkomt?
Ook op dit weekend waren
er vele, zeer uiteenlopende voorbeelden van zelfbouwcockpits. Zoals
de 2-persoons Robinson helicockpit van Henk van Beest van de FSGG.
Henk, in het dagelijks leven geen piloot, maar wel in het bezit van
brevetten voor 2- en 4-persoons heli’s, hoorde ruim een maand geleden
van het thema van de bijeenkomst en dacht "daar moet ik wat aan
doen". Dus bouwde hij in een maand een complete heli-simulator
op basis van MS Flight Simulator.
Met een paar
autostoelen uit de sloop, een joystick voor de cyclic, een
throttle voor de collective en pedalen voor de anti-torque.
Met een beeldscherm dichtbij voor het panel en een beamer
voor projectie van de scenery wat verderaf en groter.
Zittend in de Mazda-stoel, met cyclic in de rechterhand en
collective in de linker waan je je in een echte helicopter.
En met de deskundige begeleiding van Henk van Beest ben je
in no time "up and going". Op de stand van de
Belgische FSCB stond overigens nog een helitrainer,
waarvan de besturing nog "echter" was, maar de
overall feeling van helivliegen wat minder.
Een ander
voorbeeld van cockpitbouw is het Cessna panel van Ron Norp.
Toen Ron zo’n twee en een half jaar geleden een
opleiding voor zijn privé-bevet volgde, wilde hij zo veel
mogelijk oefenen. Zijn keuze viel op MS Flight Simulator,
maar om het oefenen zo realistisch mogelijk te maken,
creëerde hij daarvoor ook een zo realistisch mogelijk
Cessna-panel, waarop tenminste alle belangrijke knoppen en
schakelaars te vinden zijn.
Hij bouwde
daarvoor zijn eigen yoke en moest nog zelf uitvinden hoe
hij de keyboardsimulatie moest realiseren, waarvoor hij
een aantal keyboards sloopte alvorens een bruikbare te
vinden. Maar als elektronicus lukt het hem uiteindelijk
allemaal. Overigens is het panel alleen input. De output
van meters en aanwijzers is via het normale FS-scherm.
Samen me een paar pedalen een perfecte oefenset voor het
doel van Ron en het ziet er bovendien meteen veel echter
uit ook!
Inmiddels
hoeft het allemaal niet meer via zo’n moeilijke weg,
want met een kleine zak geld kun je in de Luchtvaart
Hobby Shop ongeveer alle onderdelen kant en klaar
kopen: flightyoke of joystick, throttle-eenheid met flaps
etc, pedalen, radiostack en zelf te programmeren
schakelaars om een compleet paneel met autopilot na te
bouwen. Plus een aantal PC’s en beeldschermen om de
instrumenten, FMC (Flight Management Computer) e.d. weer
te geven. Zie de combinatie van Gert van der Winden,
medewerker van de LHS.
Maar het kan
nog fraaier, want eind van dit jaar komt het jonge bedrijf
TRC (The Real
Cockpit) uit Rotterdam met een Cessna panel op de
markt. Compleet met alle schakelaars , knoppen, autopilot,
radiostack en zelfs alle instrumenten, die je normaal in
een Cessna cockpit vindt. "Echt werkende"
instrumenten, waronder snelheidsmeter, kunstmatige
horizon, bochtaanwijzer, stijg/daalmeter, gyrokompas, ADF,
OBI, brandstofmeter etc. En werkelijk bijna niet van echt
te onderscheiden: zie de foto’s. De toekomstplannen:
radiostack, autopilot, een 180 graden display, gebaseerd
op 3 beamers en een moving platform met 6 assen. Het kan
alleen nog net niet echt vliegen, maar zal werken met o.a.
MS-FS, Fly!, X-Plane.
De Flight
Simulator Club België (FSCB) is altijd een zeer
geziene gast op de Nederlandse FS-dagen. De FSCB bestaat
al ca. 9 jaar en heeft onder de ruim 300 leden o.a. een
zeer actieve afdeling cockpitbouw. Het meest ongelooflijke
project is wel de DC-3 cockpit van Jan Verley. Die bouwt
eigenhandig een complete DC3-cockpit na. Helaas kon Jan
dit keer zijn cockpit niet showen, zie daarom hieronder
een plaatje, overgenomen van de website van de FSCB.
Daarentegen had de FSCB wel de heli-trainer meegenomen
(zie elders) en de A320 cockpit in opbouw, die in de
Aviodome gedemonstreerd werd door Peter Faase.
Inmiddels is
daarvan het throttle-console gereed, evenals het
glareshield met de autopilot en het overhead panel. Ook de
bedrading van alle (dubbel uitgevoerde) knoppen en
schakelaars is vrijwel gereed en aan de verdere
elektronica voor de keyboard emulatie m.b.v. het Velleman
systeem wordt hard gewerkt. Eventuele printkaarten worden
zelf vervaardigd. Ook hiervan zijn verdere details te
vinden op de website van
de FSCB. Net als in werkelijkheid wordt de
A320-cockpit uitgerust met sidesticks i.p.v. yokes.
Zoals bij de
meeste zelfbouwcockpits van Boeiing en Airbus-modellen is
de instrumentatie gebaseerd op het glass cockpit concept,
o.a. van het Schiratti
Magenta project en soortgelijke projecten. Het
voordeel daarvan is dat voor de presentatie gebruik
gemaakt kan worden van beeldschermen. Dus hoeven geen
instrumenten nagemaakt te worden en hoeft ook niet
uitgevonden te worden hoe de gegevens vanuit het
vliegsimulatie programma uit te lezen en over te brengen.
Alleen blijkt iedereen problemen te hebben met het vinden
van de geschikte kleine maat beeldschermen.
Naast
de FSCB stond een vergelijkbare A320 cockpit van Hans van
Munster, lid van de FSC Midden Nederland. Een fraaie
opzet, die nog wel minder ver uitgewerkt is, zie de foto.
Ook hierbij zal gebruik gemaakt worden van het
Magenta-concept voor de output. Evenals bij de B777
cockpit, waarvan het concept met een werkende
throttle-console op de centrale stand van de FSGG stond.
Voor nadere informatie over de stand van zaken bij de B777
cockpit zie de website
van de FSGG.
In dezelfde
buurt zat ook Frans Broekhuijsen met zijn zelf ontwikkelde
joystick (verwisselbaar Fokker 50 en Mitchell B25) en
panel. Zowel Broekhuijsen als van Munster waren via hun
ethernet "lifeline" verbonden met het netwerk
van de Midden Nederland groep, die elders midden in het
museum zijn demonstratie hield (zie verderop). Ze konden
dus live meevliegen, zelfs onder ATC-controle, want door
het Faraday-effect van de Aviodome koepel werkten zelfs
hun 27 Mc bakkies.
Minder
opvallend, maar niet minder geslaagd was het Boeiing
panel, waarmee Gerard Mark vloog bij de FSFAN
Voorschoten. Ook hij heeft voor de
keyboardsimulatie een (IBM)keyboard gesloopt en met behulp
van de beschrijving van Pete Dowson parallel aan het
normale keyboard aan de PC gekoppeld. De benodigde
Velleman elektronica spullen heeft hij betrokken via de
FSCB (zie boven), waar hij ook veel informatie heeft
gekregen. Bij zijn panel heeft hij de autopilot van de
B747 als voorbeeld genomen en daaromheen de andere
functies gebouwd. Verdere informatie op de FSFAN
website.
Hiermee was
de koek op cockpitbouw gebied nog niet op. Ook de
FSGG-stand was grotendeels gericht op dit thema. Naast de
al genoemde Robinson heli-simulatie en de B777 cockpit in
opbouw stond daar een set-up met niet minder dan 7
monitoren, 3 voor resp. recht- en schuinvooruitzichten, en
4 voor verschillende delen van het panel. Geen wonder dat
hier de spanning uitviel, al die PC’s en monitoren samen
vereisen samen bijna een eigen APU!
Verder was
hier ook Tjeerd Schouten te vinden met zijn
"schommelstoel", de pneumatisch aangedreven
"Rock ’n Ride", door hem zo aangepast dat hij
de bewegingen van de scenery volgde, in plaats van de
beweging van de joystick. Tjeerd is overigens ook een
groot advocaat van X-plane, het door Austin Meier
ontwikkelde en volgens hem superieure vliegsimulatie
programma.
In het kader van cockpitbouw
mag zeker de bijdrage van de VFS (Virtuele Flight School) uit
België niet onvermeld blijven. Bij VFS, dat op 19 oktober officieel
van start gaat, kan men een virtuele opleiding volgen, zowel theorie
als praktijk. Voor die praktijk is zelf een B737 cockpit ontworpen
en gebouwd, gebaseerd op het concept van de glass cockpit. Drie 19"
beeldschermen zorgen voor het buiten-uitzicht, twee 17" en twee
15" schermen voor het volledige instrumentarium.Zes computers
met in totaal 2000 Mb en 100 Gb diskruimte zijn in een netwerk gekoppeld
en draaien MS Flight Simulator.
Het glareshield met autopilot
en een overheadpanel zijn voorzien van alle voor het normale gebruik
benodigde en werkende knoppen en schakelaars. Ook een FMC is aanwezig.
Alles zelfgebouwd. Maar het meest spectaculaire is wel dat het geheel
is gebouwd op een beweegbaar platform, dat alle optredende krachten,
bewegingen en versnellingen simuleert als in een echte vliegtrainer.
Maar dan voor 200 Bfr (300 Bfr met instructeur) per uur.
Tenslotte
bleek ook de Falcon-wereld niet onberoerd door het thema
cockpitbouw. Bij de LowLand Display Tigers showde Eric
"Ervani" van Nimwegen zijn zelfgebouwde cockpit
mark 2, die overigens waarschijnlijk vervangen zal gaan
worden door een mark 3. Zie zijn eigen
zelfbouw-verhaal op de website van de LDT. Ook
maatje Falcon-vlieger "Biggles" was er met een
soortgelijk concept.
Nog weer
iets spectaculairder was de commercieel verkrijgbare F16
cockpit van Aimsworth,
geshowd door Jerry Bielsma. Voor onder de ƒ 5.000 (incl.
transport en BTW) heeft u uw eigen F16, met alle stickers
en 2 masterpilot panels. Wel nog een PC toevoegen met
Falcon 4. Zie de foto’s, waaraan ik waarschijnlijk
weinig hoef toe te voegen. Het is, zeker in
pilotenuitrusting, waarschijnlijk net zo benauwd als een
echte F16 cockpit.
De NL2000 scenery versie 2
Een ander
highlight van het FS weekend was de presentatie zaterdag
om klokslag 12.00 uur van versie 2 van de fraaie NL2000
scenery. Versie 2 bevat zeer veel verbeteringen.
Dat betreft niet alleen de vliegvelden. Een aantal
plekken, zoals de duinen en de Utrechtse heuvelrug zijn
voorzien van hoogtereliëf. Textures, zowel voor de steden
en dorpen als de duinen, stranden en heide zijn aangepast,
duizenden bomen geplant. En nog veel meer, zoals
verbeterde wegen en waterwegen, alle molens en vele
bruggen en andere objecten, zowel buiten de steden, als
VFR-kenmerken, als daarbinnen. Je hebt aan een wegenkaart
genoeg om VFR te vliegen. Boten en bootjes op het water,
treinen e.d. zorgen voor een nog levensechter effect.
De NL2000
club maakte er een levendige show van. Een prima
voorbeeld van goede interactie met de bezoekers. Naast de
presentatie van de nieuwe scenery werd er o.a. uitleg
gegeven over scenery design in het algemeen. Ook kon men
zijn "eigen" object laten bouwen en in de
scenery plaatsen. Daarvoor was het voldoende om een aantal
foto’s mee te brengen van de aanzichten van alle zijden
en gegevens over plaatsing en oriëntatie. Zo is o.a.
Katwijk aan Zee nu voorzien van een kerkje. De nieuwe
scenery kan worden gedownload (let op: 55 Mb!!!), maar zal
ook te vinden zijn op de bij PC Zone meegeleverde CD.
Flightsim
clubs
Behalve de
genoemde thema’s werd de basis weer gevormd door de
verschillende FS clubs en VA’s (Virtual Airlines), die
hun meer of meer standaard presentaties gaven van vliegen
in club- en netwerk- verband. Zowel bij FSFAN
(Voorschoten) als AiRKZ (Beverwijk), Fly United
(Veldhoven), FSC Midden Nederland als de FSGG werd de
"normale routine" gevolgd van goed voorbereide
vluchtplannen, die volgens standaard procedures (SID’s,
STAR’s) worden gevlogen onder on-line en real-time ATC
begeleiding. Steeds geroutineerder en professioneler, wat
overigens de aansluiting van nieuwe vliegers en
controllers nog wel eens in de weg kan staan.
Zo vloog de FSFAN
Voorschoten o.a. een formatievlucht met oude
vliegtuigen (DC2, DC3, DC4, DC6 in de buurt van San
Francisco, in formatie onder de Golden Gate brug door. Wel
eerst thuis geoefend!
De AiRKZ vloog een etappe
in Zuid-Amerika van hun grote "Pole to Pole" project, waarmee
ze in ongeveer een jaar de hele tocht van Antarctica naar de Noordpool
willen afleggen. Daarin vliegen ze onder begeleiding van ATC elke
keer een volgend traject, in groepen met steeds verschillende vliegtuigen
en speciaal voor het traject gezochte sceneries. AirKZ gebruikt Pro
Controller, Squawkbox en 27Mc "bakkies". In verband met
de slechte multiplayer functie van FS2000 vliegt AiRKZ in clubverband
nog steeds met FS98.
Fly United
was alleen zaterdag aanwezig met een klein clubje. Het vliegt normaal
in het Novotel Eindhoven met FS2000, CH-Radar voor de ATC en Roger
Wilco voor spraak communicatie. Ook Fly United is duidelijk aan het
professionaliseren, maar kan nog wel wat aanwas gebruiken. Op 10 november
wordt daarom een open dag gehouden op hun vaste plek in het Novotel.
FSC Midden Nederland vloog
een schema met twee groepen, die ieder van een ander vliegveld vertrokken,
maar ongeveer tegelijkertijd bij het vliegveld van bestemming aankwamen
en daar dus netjes volgens de regels holding patronen moesten vliegen
en onder begeleiding van ATC (Kees Poppes) werden binnengepraat. Midden
Nederland vliegt met FS 2000, Schiratti Commander en een 27Mc netwerk.
Tenslotte de FSGG. Naast
alle eerder genoemde activiteiten tenslotte legde de FSGG vooral de
aandacht op instructie en uitleg van navigatie m.b.v. het programma
NAV-BOX. Volgend jaar neemt de FSGG o.l.v. Jan Willem Knoppers de
organisatie van het FS-weekend over. Er wordt al gewerkt aan een spetterende
show. Voor meer informatie over alle activiteiten van deze grootste
vliegsimulatie club van Nederland (meer dan 1300 leden) kijk op de
website van FSGG.
Virtual
Airlines
Het aantal
aanwezige Virtual Airlines was dit keer beperkt.
Allereerst was er (uiteraard) de TCA
(Tradewind Caribbean Airlines) dat haar oorsprong
6 jaar geleden (1995) mede in Nederland had. Ook president
Rainer Labie was aanwezig. TCA toonde een prachtig
nieuwtje: de beta-versie van IWI (Islands of the West
Indies) van Chris Wilkes. Een prachtige nieuwe scenery van
het Caribisch gebied, dat er in FS2000 maar karig vanaf
was gekomen, slechter dan de oude MS addon scenery.
De bedoeling
is dat deze scenery binnen enige maanden eerst beschikbaar
komt voor FS2000 en kort daarop ook voor FS2002. De stand
van TCA was mooi aangekleed met de "totempalen"
met vergrote prints van screengrabs van de IWI-scenery,
die veel aandacht trokken. Voor nadere informatie over de
standaard activiteiten bezoek de
website van TCA.
Ook aanwezig
was Sabena VA uit België. In de directie van deze virtual
airline zitten ook piloten, die werkzaam zijn bij de
Sabena. Sabena VA is aangesloten bij de IVAO en is naar
het voorbeeld van de echte Sabena zo professioneel
mogelijk georganiseerd. Dat geldt ook voor het
vluchtschema, dat van het schema van Sabena is afgeleid,
evenals het vliegtuigpark en de vluchtprocedures.
Nieuwe
piloten wordt in samenwerking met de IVAO een opleiding
aangeboden met een examen. Ook worden andere activiteiten
georganiseerd zoals bezoeken aan luchthavens,
vliegmaatschappijen en luchtvaartmusea. Zie de website
van Sabena VA.
Overig
Het Internet
flightsim-magazine AVSIM
was dit keer zelfs aanwezig met een eigen stand. Zie ook
het verslag van het FS-weekend op hun website. Ook AVSIM
hartelijk dank voor het grote aantal foto’s dat we
mochten gebruiken.
Wie nog wat
FS-spullen nodig had, kon terecht bij een grote stand van
de Luchtvaart Hobby Shop,
die een hele wal van Flight Simulator add-ons had
opgesteld en ook goede reclame maakte met de al eerder
genoemde cockpit-opstelling van Gert van der Winden.
Jos Grupping (joscmg@xs4all.nl)
Flight Simulator Geschiedenis